Kruisbes

De kruisbes (Ribes Uva-Crispa, ook bekend onder de dialectnaam kroesel) is een in het wild voorkomende maar ook een voor de vruchten geteelde stekelige struik, die behoort tot het geslacht Ribes in de ribesfamilie (Grossulariaceae).

In de 15e eeuw werden er in Frankrijk kruisbessen geplant bij kastelen en kloosters. Tegenwoordig komen ze voor over het gehele noordelijk halfrond.

De struik wordt 0,6-1,2 meter hoog en heeft gestekelde takken. De kruisbes bloeit in april met groenachtige tot vuilpaarse bloemen. De bessen zijn veelal groen/geel en sommige rassen zijn rood/paars van kleur.

Kruisbes (Ribes Uva-Crispa)

Rode bes ‘Rovada’

De rode bes behoort tot de aalbes (Ribes rubrum). De naam Ribes werd voor het eerst gepubliceerd in 1753 door Carl von Linné (Carl Linnaeus) in Species Plantarum

Ribes is mogelijk door verwarring aan zijn naam gekomen. Ribas is de naam van een soort rabarber uit Libanon, Rheum Ribas, die door de Arabieren al heel vroeg als geneeskrachtig en laxerend kruid werd gekweekt. Toen de Arabieren in het door hen veroverde Spanje geen ribas aantroffen droegen ze de naam over op de ook zuur smakende aalbes waaruit eerst ribos en tenslotte ribes ontstond.
Door anderen wordt de naam echter als een verlatijnste vorm van Riebs beschouwd, een oud Duits woord voor de ribes. Rubrum betekent rood.

Ribes rubrum ‘Rovada’

Witte Bes ‘Weisse Versailler’

Evenals de rode bes behoort de witte bes tot de aalbes (Ribes rubrum). De kleur van de bes is slechts een kenmerk die kan variëren van wit tot rood en alles wat daar tussen in zit.

De witte kleur van de bes wordt over het algemeen minder aantrekkelijk gevonden dan de rode kleur waardoor de witte bes minder geteeld wordt dan de rode bes.

Ribes rubrum ‘Weisse Versailler’

Zwarte bes

De zwarte bes (Ribes nigrum) is een plant uit de ribesfamilie (Grossulariaceae).

De zwarte bes kwam oorspronkelijk alleen in Noord-Europa en Azië voor. Al in de 11e eeuw werd de zwarte bes in kloostertuinen in Rusland verbouwd. Aan het einde van de 17e eeuw is men in Europa met de teelt begonnen.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog steeg de populariteit van de zwarte bes in Engeland naar grote hoogte. Sinaasappels – en andere vruchten die rijk zijn aan vitamine C – waren amper nog te verkrijgen. Daarom stimuleerde de Britse overheid de teelt van Zwarte bes. De siroop werd in 1942 gratis uitgedeeld aan kinderen onder de twee jaar.

Ribes nigrum