De kruisbes (Ribes Uva-Crispa, ook bekend onder de dialectnaam kroesel) is een in het wild voorkomende maar ook een voor de vruchten geteelde stekelige struik, die behoort tot het geslacht Ribes in de ribesfamilie (Grossulariaceae).

In de 15e eeuw werden er in Frankrijk kruisbessen geplant bij kastelen en kloosters. Tegenwoordig komen ze voor over het gehele noordelijk halfrond.

De struik wordt 0,6-1,2 meter hoog en heeft gestekelde takken. De kruisbes bloeit in april met groenachtige tot vuilpaarse bloemen. De bessen zijn veelal groen/geel en sommige rassen zijn rood/paars van kleur.